1-آشوراده 

آشوراده دهی در مرکز شبه جزیره میان‌کاله در شهرستان بندرترکمن، استان گلستان است. آشوراده تنها جزیرهٔ ایرانی دریای خزر است. این جزیره که در سده‌های گذشته در پی عملکرد و فعالیت گروه‌های انسانی با حفر کانال از توده اصلی خشکی خود (شبه جزیره میانکاله) جدا افتاده‌است. آشوراده در سال ۱۳۵۴ جز نخستین مناطق زیست کره جهان معرفی و ثبت شد. در همین حال در کنوانسیون جهانی رامسر در زمره تالاب های مهم دنیا قرار گرفت و سومین اهمیت این منطقه عضویت آن در پناهگاه حیات وحش است که در تمامی ایام سال میزبان انواع پرندگان است. ۴۰٪ خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می‌آید.

این جزیره تا سال‌های پیش با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از ۱۰۰۰ نفر سکنه داشته‌است که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه‌وری و ماهی‌گیری مشغول بوده‌اند اما در سال ۱۳۷۲ به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و رخ دادن سیل مردم جزیره، آنجا را ترک کردند. و هم‌اکنون تنها کارمندان شیلات در آن ساکن هستند.

لفظ «آشوراده» در زبان ترکمنی به معنای «جزیرهٔ آشور» است. و دارای دو بخش آشیر (آشور) و آدا (جزیره) {آشیرآدا = آشوراده} است. ترکمن‌ها به این جزیره «مال آشیر» هم می‌گویند زیرا در زمانهای قدیم از ساحل بندر ترکمن دام‌های خود را جهت چراندن به جزیره می‌رساندند و در این لفظ «مال» به معنای «دام» و «آشیر» به معنای مصدری «رساندن» است.

محدوده «آشوراده» در اثر بالا آمدن سطح آب دریاچه خزر توسط کانال طبیعی «خزینی» به صورت جزیره آشوراده از شبه جزیره میانکاله جدا شده‌است. به این ترتیب، جزیره آشوراده از شمال به دریاچه خزر، از شرق به تنگه‌ای باریک موسوم به «تنگه چپق‌اوغلی» و از غرب به کانال طبیعی خزینی و ادامه شبه جزیره میانکاله و از جنوب به خلیج گرگان منتهی می‌شود.

آشوراده در اغلب منابع تاریخی به عنوان مجمع الجزایر آشوراده که متشکل از سه جزیره بوده‌است، آمده که با بالا آمدن سطح آب هر دو جزیره کوچک انتهای آن در آب فرو رفته و در حال حاضر تنها یک جزیره باقی مانده‌است.

ارتفاع آشوراده از سطح دریاهای آزاد برابر ۲۶- متر است. جزیره با آب وهوای معتدل در ۵ کیلومتری غرب بندر ترکمن قرار دارد. طول جغرافیایی آشوراده برابر ۵۳٫۸۵۰۰ عرض جغرافیایی آن ۳۶٫۸۳۳۳ است.

پوشش گیاهی جزیره، بوته‌های تمشک، نوعی خار خودرو و درختان انار ترش است و حیواناتی همچون شغال، روباه، خرگوش، ماهی، قرقاول، کبک و پرندگان دریایی در جزیره یافت می‌شوند. گراز و نوعی اسب وحشی در این جزیره زندگی میکنند که توانایی خوردن آب شور دریا را دارند و طول عمر بسیار کمی دارند.

این شبه جزیره در زم

ان صفوی به عنوان شکارگاه مورد توجه قرار گرفته و به این سبب دژهایی در این جزیره بنیاد شد.

در سال ۱۸۳۷ این جزیره با وجود اعتراض ایران به دست نیروهای

روسیه اشغال شد. پس از این اشغال، نیروهای روسی تا چندین دهه یک پاسگاه نظامی در آن داشتند.

هم‌اینک این جزیره دو بنای تاریخی در خود دارد. قلعه روس‌ها که در زمان رضاشاه بنای آن تجدید گردیده و به پاسگاه تبدیل شده و خانه وزیر مختار روس، قلعه تخریب گردیده و خانه نیز در حال تخریب است

2-چچن(جزیره)

جزیره چـِچـِن (روسی: Остров Чечень)، یک جزیره ساحلی در دریای خزر است. این جزیره متعلق به جمهوری داغستان، در فدراسیون روسیه است. جزیره چچن در ۲۰ کیلومتری شرق کراینوفکا درست در روبه‌روی یک پرتگاه صخره‌ای در ساحل غربی دریای خزر واقع شده‌است.

چچن جزیره‌ای به درازای ۱۹ کیلومتر و پهنای حداکثر ۹ کیلومتر است. دریای پیرامون جزیره چچن معمولاً بین ماه‌های ژانویه و مارس یخ می‌بندد. جزایر مجاور آن جزیره‌های لوپاتین، بازار، پریگونکی، پیچوژونوک و یایچنی هستند.

پرندگان زیادی در جزیره چچن زندگی می‌کنند به‌ویژه مرغان دریایی.

3-زنبیل( جزیره)

زنبیل (به ترکی آذربایجانی: Zənbil) جزیرهٔ کوچکی است متعلق به جمهوری آذربایجان که در خلیج باکو در دریای خزر قرار دارد. نام این جزیره فارسی است اما با نام روسی دووانی (به روسی: Дуванный، Duvanni) نیز شناخته می‌شود که به‌معنای پول بوده و آنرا مرتبط با استنکا رازین می‌دانند.

جزیرهٔ زنبیل بخشی از مجمع‌الجزایر باکو است که از جزیره‌های بویوک زیره، کوچوک زیره، داش زیره، زنبیل، سنگی‌مغان، چیکیل، قره سو، خره زیره، گِل، اقنات داش و چند جزیرهٔ کوچک دیگر تشکیل شده‌است.

مساحت جزیرهٔ زنبیل ۰٬۴ کیلومتر مربع است و طولی برابر با ۰٬۹ کیلومتر و عرضی حداکثر تا ۰٬۴ کیلومتر دارد. همچنین این جزیره دارای یک گل‌فشان است.

4-جزیره  ژانبای

جزیره ژانبای (قزاقی: Жанбай аралы)، جزیره‌ای است کم‌ارتفاع و مسطح در دریای خزر. این جزیره در شرق ریزشگاه‌های رود ولگا به دریا واقع شده‌است.

جزیره ژانبای از توسط یک کانال ۱٫۲ کیلومتری از ساحل قزاقستان جدا شده‌است. درازای جزیره ۲۱٫۵ کیلومتر و حداکثر پهنای آن ۷ کیلومتر است. ژانبای در تقسیمات کشوری جزئی از استان آتیراو قزاقستان به‌شمار می‌آید.

5-مجمع الجزایره باکو

مجمع‌الجزایر باکو گروهی از جزیره‌ها واقع در خلیج باکو در دریای خزر است. آب‌های پیرامون این جزیره‌ها کم‌عمق هستند. جزیره‌های این مجمع‌الجزایر عبارتند از (بیشتر آن‌ها دو نام دارند، آذربایجانی/فارسی یا روسی):

بویوک‌زیره یا نَرگین

وُلف یا داش‌زیره

کوچک‌زیره یا قوم

زنبیل یا دووانی

سنگی‌مغان یا سِوینوی

چهل یا چگل (اوبلیوْنوی)

قره‌سو یا لوس

خره‌زیره یا جزیره بولا

اقنات‌داشی

جزیره گِل یا گلین‌ینی

کورداشی

چیلوف

پیراللهی

زیره در این نام‌ها شکل کوتاه‌شدهٔ واژهٔ جزیره است.

خره‌زیره یکی از بزرگ‌ترین جزیره‌ها در این مجمع‌الجزایر است.