روسیه پانزدهمین اقتصاد صادراتی جهان در سال 2017 بوده است. در سال 2017، روسیه مبلغ 359،151،975،199 دلار صادرات و 228،212،749،973 دلار واردات به کشور داشته است، که در نتیجه تراز تجاری مثبت  آن  130.9 میلیارد دلار بوده است. در سال 2017، صادرات کالا و خدمات26.04 % از تولید ناخالص داخلی  و واردات کالا و خدمات 20.69% از تولید ناخالص داخلی را تشکیل دادند.

در نمودار زیر تراز تجاری روسیه در سال 2017 بر حسب ماه، نشان داده شده است که با فراز و فرود های روبه رو است:

تراز تجاری ، صادرات و واردات کل  روسیه در سال 2017:

در جدول زیر ده شریک برتر تجاری روسیه در صادرات و واردات  در سال 2017 نشان داده شده است:

فدراسیون روسیه با داشتن 1.313 میلیارد دلار صادرات به ایران و 389 میلیون واردات از ایران با تراز تجاری 924 میلیون دلاری ، ایران را در جایگاه 43 شریک تجاری خود در صادرات و واردات قرار داده است.

ده کالایی که بیشترین واردات و صادرات را در روسیه در سال 2017 دارد در جدول زیر بیان شده است:

بررسی نوسانات  تراز تجاری روسیه در 2017- 2018 :

مازاد تراز تجاری  روسیه در ماه اکتبر 2018 ،  به 18.7 میلیارد دلار رسیده است . در صورتی که مازاد تجاری در ماه مشابه سال قبل   10.1 میلیارد دلار بوده است . همچنین این میزان تراز، بالاتر از حد انتظار بازار که 17.9 میلیارد دلار بوده است، می باشد. همان طور میزان صادرات در سال 2018 ، 30.8 درصد افزایش یافته است ، در واقع  صادرات از 31.6 میلیارد دلار  در ماه اکتبر سال قبل به 41.3 میلیارد دلار در ماه مشابه 2018  رسیده است.  دلیل آنرا می توان افزایش  صادرات به کشورهای غیر همسود و هم سود دانست. با بررسی این امر می بینیم که میزان صادرات به کشورهای غیرهمسود  با 33.7 در صد افزایش  به 35.9 میلیارد دلار و صادرات به کشورهای همسود با 14.4 در صد افزایش به 5.43 میلیارد دلار رسیده است. همچنان واردات در مقایسه با سال گذشته 0.5 در صد افزایش یافته است که این یعنی واردات به  21.62 میلیارد دلار رسیده است و از کاهش 2.9 درصدی ماه قبل پیشی گرفته است. واردات از کشورهای غیر همسود 0.2 درصد به میزان 19.29 میلیارد دلار و کشورهای همسود 3 در صد  به میزان 2.32 میلیارد دلار افزایش یافته است. تراز تجاری روسیه از سال 1997 تا 2018 به طور میانگین 9271.17 میلیون دلار می باشد . بالاترین مقدار آن 20356 میلیون دلار  در ماه ژانویه 2012  وکمترین مقدار آن  در فوریه سال 1998 بوده که به  پایین ترین میزان خود یعنی 203- میلیون دلار رسیده بود

.

نمودار تراز تجاری روسیه در سال 2018 بر حسب ماه

با بررسی نمودار تراز تجاری روسیه  در دوسال 2017 و 2018  با بازده  باورنکردنی  تراز تجاری در ماه اوت بر خورد می کنیم . مازاد تراز تجاری  روسیه در ماه اوت 2018 ،  به 15.8 میلیارد دلار رسید در صورتی که مازاد تجاری در ماه مشابه سال قبل 6.66 میلیارد دلار بوده است . این میزان تراز، بالاتر از حد انتظار بازار که 15 میلیارد دلار بوده است، می باشد. میزان صادرات در اوت 2018 ، 28.7  درصد افزایش داشته است. یعنی  صادرات از 29.08 میلیارد دلار  در ماه اوت سال قبل به 37.44 میلیارد دلار در ماه مشابه 2018  رسیده است. همچنان  میزان صادرات به کشورهای غیرهمسود  با 30.8 در صد افزایش  به 32.69 میلیارد دلار و صادرات به کشورهای همسود با 16.3 در صد افزایش به 4.75 میلیارد دلار رسیده است.  واردات در مقایسه با سال گذشته 3.5 در صد کاهش داشته و  به میزان 21.64 میلیارد دلار رسیده است.که این روند ، نخستین  روند کاهشی از ژانویه سال 2016 تا کنون بوده است. در این ماه واردات از کشورهای غیر همسود4.1 درصد کاهش یافته   و به میزان 19.42 میلیارد دلاررسید  این درحالی است  که  واردات در ماه اوت برای کشورهای همسود 2.6 در صد افزایش و به میزان 2.22 میلیارد دلار رسید.

 در ماه اوت 2018 ، مازاد تجاری با کشورهای غیر همسود 179.5 درصد افزایش یافته و از 4.75 میلیارد دلار سال گذشته به 13.27 میلیارد دلار رسیده است و مازاد تجاری  برای کشورهای همسود  31.82 درصد افزایش داشته و از 1.92 میلیارد دلار به 2.53 میلیارد دلار رسیده است.

روسیه در ماه ژوئیه  بر عکس ماه اوت که با تراز تجاری باورنکردنی روبرو بوده ، با مازاد تراز تجاری کمتر  از میزان مورد انتظار بازار روبرو بوده است. مازاد تجاری روسیه در ماه ژوئیه 2018 به میزان  13.40 میلیارد دلار ، نسبت به همین ماه در سال قبل که 3.83 میلیارد دلار بوده است، افزایش یافته است ، اما هنوز این میزان از انتظارات بازار که خواهان  14.44 میلیارد دلار مازاد تجاری بوده ، کمتر است.

ماندانا فردین - عضو شورای علمی موسسه بین المللی مطالعات دریای خزر